หลักภาษาไทย: พยัญชนะไทย

พยัญชนะไทยมีทั้งหมด 44 ตัว

ได้แก่

ก ข ฃ ค ฅ ฆ ง จ ฉ ช ซ ฌ ญ

ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ด ต ถ ท ธ น

บ ป ผ ฝ พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ศ

ษ ส ห ฬ อ ฮ

พยัญชนะไทยบางตัวได้เลิกใช้แล้วในปัจจุบัน ได้แก่ ฃ ฅ

พยัญชนะไทยทั้ง 44 ตัว จัดแบ่งออกเป็นอักษร 3 หมู่ หรือไตรยางค์ ได้แก่

อักษรสูง มี 11 ตัว ได้แก่ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห
อักษรกลาง มี 9 ตัว ได้แก่ ก จ ด ต บ ป อ ฎ ฏ
อักษรต่ำ มี 24 ตัว ได้แก่ ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ

อักษรสูงและอักษรต่ำ มีความสัมพันธ์ในลักษณะของอักษรคู่และอักษรเดี่ยว

อักษรต่ำที่มีเสียงคู่กับอักษรสูง เรียกว่า อักษรคู่ มีดังนี้